„Wszyscy ludzie z natury pragną wiedzy”. Filozof grecki Arystoteles

W środę, 17 maja 2017 r. w Szkole Podstawowej Fundacji „Elementarz” w Nakle, województwo śląskie odbył się wielki finał II edycji Turnieju Wiedzy „Pierwszy z dziesięciu”. Uczestnikami konkursowych zmagań było 16 uczniów reprezentujących 10 szkół podstawowych prowadzonych przez Fundację „Elementarz” z Katowic, wyłonionych w eliminacjach szkolnych konkursów wiedzy. Byli to uczniowie z województw: śląskiego, łódzkiego, małopolskiego, podkarpackiego. Szkoły, które zgłosiły w terminie chęć udziału mogły dodatkowo zgłosić jeszcze jednego uczestnika. Tegoroczny finał zaszczycił swą obecnością Krzysztof Molenda wójt gminy Lelów. Konkurs wzorowany jest na zasadach programu telewizyjnego „Jeden z dziesięciu”. Zwycięzcą II edycji turnieju „Pierwszy z dziesięciu” został Jan Jurczak klasa VI SP Podzamcze. 2. miejsce zajęła Magdalena Stancelewska klasa IV SP Jankowice, a 3. miejsce – Nikola Bednarek klasa VI SP Jackowo. Kolejna reprezentantka z naszej szkoły Magdalena Kołodziejska zajęła 6. miejsce. W tym miejscu gratulujemy naszym uczestniczkom świetnych wyników. Turniej dostarczył wszystkim, zarówno biorącym udział, jak i publiczności, moc pozytywnych wrażeń. Laureaci pierwszych trzech miejsc  konkursu otrzymali atrakcyjne nagrody rzeczowe w postaci  tabletów, książek i pamiątkowych medali, natomiast pozostali uczestnicy nagrody rzeczowe. Każdy z biorących udział otrzymał pamiątkowy  dyplom i folder turystyczny. Nagrody ufundowane przez sponsorów wręczone zostały dzieciom przez prezydenta Fundacji „Elementarz” Pana Andrzeja Jabłońskiego oraz Panią dyrektor Szkoły Podstawowej Fundacji „Elementarz” w Nakle Edytę Tyjas. Gospodarzem następnego turnieju będzie szkoła w Podzamczu, której reprezentant wygrał tegoroczną edycję. Forma i przebieg wiedzowych zmagań zyskały uznanie zarówno wśród uczestników, gości jak i widowni. I jak to w grze bywa – była radość, wzruszenie, oklaski, ale również niepowodzenie, zdziwienie i smutek. Po zakończeniu konkursu goście, uczestnicy „Pierwszy z dziesięciu 2017”, organizatorzy, rodzice i opiekunowie zostali zaproszeni na obiad do Gospody Kuchnia Polska i Żydowska Culim w Lelowie, gdzie mieliśmy okazję spróbować wyjątkowo smakowitej potrawy regionalnej z Lelowa o nazwie ciulim, wywodzącej się poniekąd z kuchni żydowskiej. Przygotowywany na kilkadziesiąt sposobów ciulim to historyczna potrawa regionalna - rodzaj zapiekanki. Miejscowe gospodynie wieczorem mieszają utarte ziemniaki, siekane razem z kośćmi żeberka, boczek i przyprawy, cebulę a następnie w żeliwnym garnku pieką w piecu chlebowym przez całą noc, aż kości rozpuszczą się. Ciulim lelowski został wpisany na prowadzoną przez Ministerstwo Rolnictwa listę produktów tradycyjnych. Następnie wszyscy udali się do Izby Tradycji Ziemi Lelowskiej, gdzie zobaczyli eksponaty i wysłuchali opowieści pani przewodnik  na temat długiej historii kiedyś prężnego miasta. Samo miasteczko ma niesłychanie bogatą historię i ciekawe położenie - na dawnym trakcie handlowym, z trzech stron otoczone zakolem rzeki Białki. Dużą atrakcją wystawy jest diorama przedstawiająca życie codzienne i obyczaje religijne związane ze świętami dawnych Żydów, którą obejrzeliśmy i wysłuchaliśmy. Poza ciulimem, Lelów słynie co roku,  w styczniu z pielgrzymek ortodoksyjnych Żydów z całego świata do grobu cadyka Biedermanna, żyjącego w XVIII/XIX wieku. Więc udaliśmy się na ulicę Ogrodową, by zobaczyć to miejsce. Według podań, cadyk Biedermann (1746-1814) podczas rytualnych chasydzkich tańców miał odzyskać pełnię władzy w nodze. Od tamtej pory wyznawcy przypisywali mu moc uzdrawiania i do dziś odwiedzają jego grób. W miasteczku każdego sierpnia odbywa się  Festiwal Kultury Polskiej i Żydowskiej, który promuje tradycje dawnego Lelowa, kiedy współistniały tutaj dwie odrębne społeczności - polska i żydowska, a ich tradycje kwitły, czasem przenikając się, przetrwały do dzisiaj. Na przełomie XIX i XX wieku społeczność żydowska Lelowa liczyła około 720 osób, co stanowiło aż 60% wszystkich mieszkańców. Żydzi lelowscy zajmowali się przede wszystkim handlem i rzemiosłem. W początkach XX wieku w Lelowie istniała żydowska huta szkła i garbarnie. Lelów był istotnym ośrodkiem chasydyzmu. Przed II wojną światową społeczność żydowska w Lelowie liczyła ok. 2 tys. osób i była praktycznie równa polskiej. W czasie II wojny światowej Żydów lelowskich zamordowano w obozie zagłady Treblinka. Jadąc do Nakła mieliśmy też okazje podziwiać urokliwe krajobrazy Jury Krakowsko-Częstochowskiej, w tym widoczne z drogi ruiny zamku w Olsztynie. Ostatnim punktem był powrót do domów, ale inną trasą i wizyta w kutnowskim Mac Donaldzie. Dziękujemy jeszcze raz wszystkim uczestnikom za udział i ich opiekunom, a laureatom ogromnej wiedzy i życzymy dalszych sukcesów. A organizatorom za piękne przygotowanie całej oprawy konkursu. Do zobaczenia za rok w Podzamczu. [Przejdź do galerii]